انگور ملایر

انگور ملایر میراث ماندگار جهان
انگور ملایر به عنوان دومین میراث کشاورزی ایران در فائو
قدمت بیش از ۷۰۰ ساله نظام تولید انگور درّه جوزان ملایر در کنار تنوع زیستی و کشاورزی، فعالیت باغداری، برخورداری از دانش و مهارت تولید فرآورده‌های انگور، وجود روحیه مشارکتی در امور باغداری، دسترسی آسان به شبکه راه‌های اصلی کشور، برخورداری از جذابیت‌های گردشگری، همجواری با منطقه حفاظت شده لشگردر، وجود چاه‌های عمیق و چشمه‌های فصلی و یک رودخانه دائمی در این منطقه از جمله شاخص‌های مطرح در ثبت جهانی انگور ملایر بود.

از دیگر شاخص های ثبت جهانی انگور می توان به نقشه کاربری انگور درّه جوزان، نقشه دسترسی به شهر ملایر، وجود راه‌آهن و فرودگاه و دسترسی به پایتخت و مرکز استان نسبت به درّه جوزان و روستاهای پیرامون، تهیه عکس از دامنه کوه دره جوزان، توضیح علت برتری انگور ملایر با داخل ایران و جهان، علل جالب بودن منطقه برای گردشگران، نقش انگور ملایر در امنیت غذایی و معیشت مردم، آمار صادرات و تولیدات انگور منطقه، روش مبارزه با سرمازدگی و روش داربستی، شناخت فرهنگ، آداب و رسوم از سایت انگور درّه جوزان، چشم‌انداز منطقه و نقشه حفاظت منطقه اشاره کرد.

این در حالیست که پس از تایید مراحل مختلف پرونده ثبت جهانی انگور ملایر، نماینده سازمان فائو به همراه تعدادی از متخصصان و کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی از سایت درّه جوزان بازدید کرد که در همین چارچوب ۲۵ مهر سال ۱۳۹۷ ملایر میزبان کارشناس فائو در امور جیاس (نظام‌های میراث کشاورزی مهم جهانی) و معاون پژوهشی موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاروزی بود و این بازدید به مدت ۲ روز انجام و در تمامی حوزه‌های مدنظر گزارش‌های لازم تهیه و به فائو ارسال شد.
پیرو توافق‌های وزیر وقت جهاد کشاورزی و مدیرکل فائو درباره گسترش شناسایی جهانی پیشینه تاریخی و تنوع زیستی کشاورزی در کشورمان و همچنین تکمیل پرونده‌های مربوطه، نظام تولید انگور شهرستان ملایر در استان همدان به عنوان پنجاه و سومین میراث مهم کشاورزی جهان و دومین میراث کشاورزی مهم ایران پس از قنات کاشان، در دهم آذرماه سال ۱۳۹۷ در سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد(فائو) به ثبت رسید.

ملایر در این آوردگاه جهانی با دارا بودن پنج معیار مهم همچون نقش انگور در امنیت غذایی و معیشت خانوارهای روستایی، تنوع زیستی کشاورزی، دانش محلی و بومی و سنتی، فرهنگ و نظام‌های ارزشی و سازمان‌های اجتماعی، چشم‌اندازهای طبیعی و گردشگری کشاورزی و همچنین تدوین یک برنامه عمل جامع برای حفاظت، صیانت و توسعه آن و ارایه این پرونده به فائو، بر بام نخست تاکداری دنیا تکیه زد و به عنوان یکی از دستاوردهای مهم جمهوری اسلامی ایران در حوزه کشاورزی رقم خورد.

جرقه ثبت جهانی نظام تولید انگور ملایر در درّه جوزان سال ۱۳۹۵ و در جهاد کشاورزی این شهرستان زده شد و پیرو آن موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی به عنوان حامی و پشتیبان شهر جهانی انگور، آغازگر راهی بود که موجب شد تاریخ ۱۲ هزار ساله کشاورزی ایران در سازمان فائو به رسمیت شناخته شود؛ دستاوردی مهم که در مسیر پُر فراز و نشیب در عرصه جهانی، دولت تسهیل‌گر آن بود.